20.11.14

RABIN ISAAC NEUMAN

W dniu 17 listopada zmarł Rabin Isaac Neuman (Izaak Najman) urodzony w Zduńskiej Woli w 1922 roku. Przez lata dzieciństwa i młodości mieszkał przy ulicy Stęszyckiej i Ogrodowej i to tę Zduńską Wolę, sprzed czasu gdy świat oszalał, zachował w swoim sercu.
 
fot. (c) Tomek Polkowski, Rabin ogląda kartki przesłane mu przez dzieci ze szkół zduńskowolskich.

Rabin Neuman przez całe swoje życie angażował się w działania na rzecz praw człowieka. Był między innymi uczestnikiem historycznego marszu w Alabamie – Selma March pod kierunkiem Martina Luthera Kinga.

Mimo cierpienia, jakiego doznał Rabin wraz ze swoją rodziną podczas Zagłady napisał, że nigdy nie chciał żyć w cieniu Zagłady i czynić z niej obciążenia dla całej swojej nowej rodziny. Dwa lata temu dzieci i młodzież ze szkół zduńskowolskich i z Zapolic wzięły udział w projekcie „Kartka dla Rabina“, malując kartki z pozdrowieniami ze Zduńskiej Woli. Ze względu na stan zdrowia Rabin Neuman nie mógł już podróżować, a tym samym odwiedzić miasta swojego dzieciństwa i młodości, choć bardzo tego pragnął. Historię swojego życia spisał w książce „The Narrow Bridge“, która stała się jednym z nielicznych tak pięknych świadectw świata przedwojennej Zduńskiej Woli. Margerytki w jego przydomowym ogrodzie były wspomnieniem Polski i jego na zawsze kochanej Zduńskiej Woli. Pogrzeb Rabina Isaaca Neumana odbył się we wtorek 18 listopada na Mt. Hope Cemetery w Urbana-Champaign, USA. 
ISAAC NEUMAN uczęszczał do akademii rabinicznej w Kaliszu i w Warszawie przed jego deportacją w maju 1941 roku do pierwszego z kliku obozów pracy i obozów koncentracyjnych. Został oswobodzony przez 18 Dywizjon Piechoty Armii Amerykańskiej 5 maja 1945 roku. Przed przybyciem do Stanów Zjednoczonych w 1950 roku spędził kilka lat w szpitalach i ośrodkach rehabilitacyjnych w Austrii. Tytuł licencjata B.A. oraz wykształcenie magisterskie M.A. of Hebrew Letters, a następnie smichę rabiniczną uzyskał w Hebrew Union College. W tej samej uczelni w 1985 roku uzyskał tytuł doktora teologii. Funkcję rabina pełnił kolejno w kongregacji Kol Shearith Israel w Republice Panamy, Temple Judah w Ceder Rapids w stanie Iowa. Posadę rabina w Iowa objął w latach 60-tych, kiedy to w Ameryce przelewała się fala protestów pokojowych oraz związanych z dyskryminacją rasową. Rabin Neuman aktywnie zaangażował się w działalność na rzecz praw człowieka. Dawał wykłady na uczelniach dla białych i czarnych. 
Wydarzenia tamtych lat w Ameryce doprowadziły do demonstracji i do historycznego marszu w Alabamie – Selma March, w którym Rabin brał udział wspólnie z Martinem Lutherem Kingiem i Rabinem Abrahamem Joszua Heszlem. Po tych wydarzeniach objął posadę rabina w Sinai Temple w Champaign w stanie Illinois. W latach 1987-88 pełnił funkcję pierwszego od czasu wojny rabina w Berlinie Wschodnim. W tym czasie intensywnie nauczał i publikował, a także brał udział w zespole tworzącym U.S. Holocaust Museum. W 1985 roku prezydent Ronald Reagan mianował Rabina Neumana do sześcioletniej rady United States Holocaust Memorial Council. Jako emerytowany rabin, Neuman mieszkał w Champaign w stanie Illinois. W synagodze w Sinai Temple w Urbana-Champaign znajduje się dziedziniec zadedykowany pamięci Rabina Isaaca Neumana i społeczności żydowskiej Zduńskiej Woli.